De leden van de Waadfûgelwurkgroep van de Fryske Feriening foar Fjildbiology (FFF) tellen al bijna 50 jaar de vogels langs de Friese Waddenkust. Ieder jaar zijn ruim 45 tellers actief op de kust. Daarnaast zijn er binnen de FFF floristen die zich gespecialiseerd hebben in de flora van dit unieke gebied.

Door onze specifieke kennis van de flora en fauna van de Friese Waddenkust zijn we betrokken geraakt bij ‘Op Paad lâns it Waad’, de gehele ‘Dijkversterking’, en andere projecten in de kustzone, zodat het grote belang van de Friese Waddenkust voor flora en fauna een passende plek krijgt in de beleids- en besluitvorming, die recht doet aan de vereisten onder de Europese en nationale natuurwetgeving.

De Friese Waddenkust is een belangrijk onderdeel van het Natura 2000-gebied Waddenzee. Alle N2000-gebieden in Europa vallen onder Europese wetgeving. In dit geval zijn dat zowel de Europese Vogelrichtlijn als de Europese Habitatrichtlijn. Alle N2000-gebieden in Nederland vallen integraal onder de nationale natuurbeschermingswetgeving. Per N2000-gebied zijn natuurdoelen vastgelegd, die moeten worden gerealiseerd door betrokken overheden en beheerders. Menselijke activiteiten in N2000-gebieden mogen geen afbreuk doen aan de na te streven doelen.

Voor het N2000-gebied de Waddenzee zijn ruim de helft van de overeengekomen doelen met de EU niet gehaald in de afgelopen jaren. Voor de Waadfûgelwurkgroep FFF is het dan ook uitgangspunt voor dit advies dat ieder projectvoorstel in dit N2000-gebied, zoals de projecten ‘Op Paad lâns it Waad’, ‘Swiet Wetter’ en ‘Holwerd aan Zee’ worden getoetst aan de te realiseren doelen: de natuur mag er minimaal niet op achteruit gaat. Beter zelfs: ieder nieuw projectvoorstel draagt bij aan het realiseren van de (nog) niet gehaalde N2000-doelen. Daarbij verliezen we uiteraard het belang van menselijk handelen in dit gebied niet uit het oog. Dit betekent dat we soms adviseren de buitenzijde van de dijk te mijden met het tracé voor het fietspad. Op andere plekken krijgen bezoekers ruim baan.

Vanuit het perspectief van natuur en vogels is de Friese waddenkust één geheel zowel in oost-west als noord-zuid richting. Er is veel uitwisseling: activiteiten op de ene plek hebben consequenties op andere plekken. Daarom benaderen we de kust met het flankerende wad en de flankerende akkergebieden als één geheel. Ook in het perspectief van dit rapport.

In dit rapport richten we ons vooral op het project ‘Op Paad lâns it Waad’, omdat het al ver in de planontwikkeling is en potentieel zulke grote gevolgen (grote oppervlakte verstoord gebied) voor de aanwezige vogelpopulaties kan hebben. Bovendien zijn er in de planontwikkeling uitgelezen kansen voor win-win situaties: goede recreatie-ontwikkeling met goede bescherming van natuur- en vogelwaarden. Vanwege de lengte van de kust en het gewenste gedetailleerde karakter van de adviezen zijn de hoofdstukken 5 t/m 11 helemaal toegespitst op de verschillende kustdelen. Hoofdstuk 5 begint aan de westkant bij de Noordpier in Harlingen en hoofdstuk 11 eindigt aan de oostkant bij de sluizen van Lauwersoog.

Advies FFF – Op paad lâns it Waad