Vleermuizenwerkgroep
Vleermuizenwerkgroep
De FFF werkgroep Vleermuizen richt zich in eerste instantie op de uitvoer van wintertellingen in Fryslân voor het landelijke NEM Meetprogramma. In de toekomst worden wellicht ook andere vleermuistellingen in Friesland uitgevoerd.
Vleermuizen zijn belangrijke dieren, want net als vogels, staan zij vrij bovenin de voedselketen. Ze eten hoofdzakelijk insecten en wonen in bomen of gebouwen. Het aantal insecten in ons land neemt al jaren af en verblijfplaatsen van vleermuizen in bomen en gebouwen staan onder druk. Betekent dit dat het ook niet goed gaat met de vleermuizen? Eén manier om daar achter te komen, is door ze te tellen. Maar hoe tel je een dier met zo’n nachtactieve levensstijl? Onder andere door de aantallen overwinterende vleermuizen in winterverblijven te tellen.
Jaarlijks wordt landelijk in allerlei objecten geteld. Dat kan zijn in grotten, groeven, kerken, bunkers, forten, kelders en nestkasten. Bij een wintertelling wordt door een kleine groep vrijwilligers in deze objecten gezocht naar aanwezige vleermuizen. Omdat het uitvoeren van een wintertelling verstorend is voor de aanwezige vleermuizen, heeft de telleider er een vergunning voor nodig. De zoogdiervereniging regelt zo’n vergunning voor de geregistreerde telleiders.
In Friesland is het aantal getelde objecten in de afgelopen vijftien jaar langzaam maar zeker gedaald tot nu nog maar een handjevol. Ook het aantal telleiders is afgenomen tot minder dan vijf. De FFF wil hier verandering in brengen door het aantal objecten (waaronder kerken) waarin geteld wordt, weer omhoog te brengen.
Het wintertelseizoen is van 15 december tot en met 15 februari.
Heb je interesse om mee te tellen? Meld je dan aan via info@fjildbiology.nl of neem contact op met de werkgroepcoördinator Merel Zweemer mzweemer@gmail.com
Zoogdiervereniging: NEM Meetnetprogramma wintertellingen vleermuizen
Handleiding voor het monitoren van vleermuizen in de winter
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Grien goud, friese vrijwilligersdag NATUUR
Vrijdag 22 september 2023
Natuurmuseum Fryslân | Schoenmakersperk 2 | Leeuwarden
Toegang is gratis
Samen voor Natuur
In 2019 is de provincie Fryslân in samenwerking met natuurorganisaties gestart met de Friese Vrijwilligersdag Natuur. De belangrijkste doelgroep was die van de tellers en monitoorders. In 2019 was Earnewâld de centrale locatie, in 2022 was dat Sneek. De twee tussenliggende jaren was het programma digitaal. Er werden tal van kleinschalige excursies in de provincie gehouden.
Vanaf dit jaar wordt die doelgroep verbreed naar álle actieve vrijwilligers, ook de vertellers, de herstellers en de bellers. We starten een nieuwe reeks onder de noemer Grien Goud. De Fryske Feriening foar Fjildbiology is mede-organisator.
Het thema voor deze eerste brede editie is Samen voor Natuur.
Ben je lid van de FFF dan behoor je automatisch tot de doelgroep net als andere vrijwilligers van (een van de) Friese natuurverenigingen.
Aanmelden en intekenen op de programmaonderdelen naar jouw keuze kan vanaf nu.
Let op! Bij verschillende onderdelen is er een deelnemerslimiet. Geef je dus zo snel mogelijk op.
Klik hier voor het programma en aanmeldmogelijkheden.
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Waddenkust- / waddendijkproject
De leden van de Waadfûgelwurkgroep van de Fryske Feriening foar Fjildbiology (FFF) tellen al bijna 50 jaar de vogels langs de Friese Waddenkust. Ieder jaar zijn ruim 45 tellers actief op de kust. Daarnaast zijn er binnen de FFF floristen die zich gespecialiseerd hebben in de flora van dit unieke gebied.
Door onze specifieke kennis van de flora en fauna van de Friese Waddenkust zijn we betrokken geraakt bij ‘Op Paad lâns it Waad’, de gehele ‘Dijkversterking’, en andere projecten in de kustzone, zodat het grote belang van de Friese Waddenkust voor flora en fauna een passende plek krijgt in de beleids- en besluitvorming, die recht doet aan de vereisten onder de Europese en nationale natuurwetgeving.
De Friese Waddenkust is een belangrijk onderdeel van het Natura 2000-gebied Waddenzee. Alle N2000-gebieden in Europa vallen onder Europese wetgeving. In dit geval zijn dat zowel de Europese Vogelrichtlijn als de Europese Habitatrichtlijn. Alle N2000-gebieden in Nederland vallen integraal onder de nationale natuurbeschermingswetgeving. Per N2000-gebied zijn natuurdoelen vastgelegd, die moeten worden gerealiseerd door betrokken overheden en beheerders. Menselijke activiteiten in N2000-gebieden mogen geen afbreuk doen aan de na te streven doelen.
Voor het N2000-gebied de Waddenzee zijn ruim de helft van de overeengekomen doelen met de EU niet gehaald in de afgelopen jaren. Voor de Waadfûgelwurkgroep FFF is het dan ook uitgangspunt voor dit advies dat ieder projectvoorstel in dit N2000-gebied, zoals de projecten ‘Op Paad lâns it Waad’, ‘Swiet Wetter’ en ‘Holwerd aan Zee’ worden getoetst aan de te realiseren doelen: de natuur mag er minimaal niet op achteruit gaat. Beter zelfs: ieder nieuw projectvoorstel draagt bij aan het realiseren van de (nog) niet gehaalde N2000-doelen. Daarbij verliezen we uiteraard het belang van menselijk handelen in dit gebied niet uit het oog. Dit betekent dat we soms adviseren de buitenzijde van de dijk te mijden met het tracé voor het fietspad. Op andere plekken krijgen bezoekers ruim baan.
Vanuit het perspectief van natuur en vogels is de Friese waddenkust één geheel zowel in oost-west als noord-zuid richting. Er is veel uitwisseling: activiteiten op de ene plek hebben consequenties op andere plekken. Daarom benaderen we de kust met het flankerende wad en de flankerende akkergebieden als één geheel. Ook in het perspectief van dit rapport.
In dit rapport richten we ons vooral op het project ‘Op Paad lâns it Waad’, omdat het al ver in de planontwikkeling is en potentieel zulke grote gevolgen (grote oppervlakte verstoord gebied) voor de aanwezige vogelpopulaties kan hebben. Bovendien zijn er in de planontwikkeling uitgelezen kansen voor win-win situaties: goede recreatie-ontwikkeling met goede bescherming van natuur- en vogelwaarden. Vanwege de lengte van de kust en het gewenste gedetailleerde karakter van de adviezen zijn de hoofdstukken 5 t/m 11 helemaal toegespitst op de verschillende kustdelen. Hoofdstuk 5 begint aan de westkant bij de Noordpier in Harlingen en hoofdstuk 11 eindigt aan de oostkant bij de sluizen van Lauwersoog.
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Trekvogels tellen op Zwarte Haan
Om inzicht te krijgen in de omvang van de vogeltrekbewegingen in Nederland zijn er telposten actief. Op deze trekposten worden de vliegbewegingen tijdens de vogeltrek bijgehouden in een centrale database. Klik hier voor trekwaarnemingen bij Zwarte Haan.
De Wadvogelwerkgroep FFF is in het najaar van 2021 begonnen met het tellen van passerende vogels bij Zwarte Haan. Het doel is om inzicht te krijgen in hoe de westpunt van Noard-Fryslân Bûtendyks (NFB) door vogels gebruikt wordt.
We tellen eens in de 14 dagen bij zonsopgang welke soorten in welke aantallen passeren. Door dit trekvogels tellen over een langere periode te doen, kunnen we o.a. veranderingen in trekgedrag waarnemen en wellicht ook verbinding leggen tussen de veranderende omstandigheden in het Waddengebied.
Duidelijk is dat er naast de voor- en najaarstrek veel voedseltrek is van meeuwen en ganzen die op de Waddenzee slapen en naar binnendijkse gebieden trekken om te eten. Ook zijn er regelmatig spectaculaire aantallen spreeuwen te zien die op de kwelders van NFB naar voedsel zoeken.
Het waarnemen van de najaarstrek is spectaculair en levert iedere keer weer leuke verrassingen op. En het is iedere keer weer de vraag welke soorten nu weer op trek zijn gegaan. Er zijn ochtenden dat het stil is en er weinig vogels passeren. Vaak heb je geweldige zonsopkomsten boven een stille Waddenzee, maar soms is het ook koud, nat en winderig.
Iedereen kan zich bij deze telling aansluiten. Het is een prachtige gelegenheid om te oefenen in het herkennen van het vliegbeeld, de contactroep en het tellen van langs vliegende (grote) groepen vogels. Het trekvogelstellen is voor iedere teller een doorlopend leerproces.
Heb je belangstelling om ook eens mee te tellen, stuur dan een mail.
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Waadfûgelwurkgroep
De Waadfûgelwurkgroep (WFWG) bestaat uit gepassioneerde vogelwaarnemers die meer dan vijftig jaar Wad vogeltellingen uitvoeren langs de Friese kust.
Het Friese waddengebied maakt deel uit van de East Atlantic Flyway. Dat is de trekroute die grote groepen vogels volgen op weg van en naar hun broedgebied in het hoge Noorden van Europa en hun overwinteringsgebied diep in Afrika. Daarnaast biedt het gebied jaarrond voedsel en in het voorjaar broedgelegenheid voor een groot aantal soorten. De WFWG wil een bijdrage leveren aan de instandhouding en waar mogelijk verbetering van het unieke ecosysteem van het waddengebied.
De Friese kust is in zijn geheel onderdeel van de steekproeftellingen in de Waddenzee. Die steekproeftellingen worden maandelijks gehouden. In Nederland is SOVON verantwoordelijk voor de organisatie er om heen. Wij zorgen als WFWG voor de coördinatie op de Friese Waddenkust.
De werkgroep registreert op systematische wijze de aanwezigheid van vogelsoorten en hun aantallen. Ons doel is inzicht te krijgen in de aanwezigheid van vogels en de variatie in aantallen, patronen in voedselzoeken, het broedsucces door registratie van jonge en volwassen vogels, verstoringsfactoren, predatie etc.
Op deze wijze heeft de Waadfûgelwurkgroep ook een belangrijke rol in het signaleren van positieve en negatieve ontwikkelingen die, hier of elders, de vogelstand kunnen beïnvloeden. Deze signalen kunnen worden gebruikt bij de advisering aan de landelijke en/of regionale overheid over maatregelen met betrekking tot bijvoorbeeld kustversterking en/of aanleg van recreatievoorzieningen.
Er zijn een aantal tellingen te onderscheiden die in gemarkeerde gebiedsblokken worden uitgevoerd.
Integrale tellingen. Deze worden maandelijks uitgevoerd en zijn gericht op alle aanwezige soorten en aantallen.
Broedvogeltellingen. Uit te voeren gedurende het broedseizoen door middel van de registratie van territoria te herkennen aan de zang of het defensieve gedrag van de vogels. (Volgens de SOVON BMP methode.)
Trekvogeltellingen. Bij deze tellingen worden in het trekseizoen vanuit een vast punt op de dijk bij Zwarte Haan de overtrekkende soorten en hun aantallen, hun vliegrichting en geschatte vlieghoogte geregistreerd.
Nieuwsbrieven:
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Gertie Papenburg
Slechtvalkenproject
In 2009 is de Waddenzee door UNESCO tot Natuurlijk Werelderfgoed verklaard. De recreatiedruk in dit gebied neemt sterk toe. Daarbij is vaak onduidelijk of dit voor de natuurlijke waarden in het gebied passend is.
Om meer duidelijkheid te krijgen over de effecten van de recreatiedruk is een project opgezet om enkele slechtvalken in het gebied met zenders uit te rusten.
Slechtvalken langs de kust hebben winterterritoria en jagen op steltlopers als tureluur, bonte strandloper, goudplevier en eenden als wintertaling. Door het zenderen hopen we duidelijkheid te krijgen wat het terreingebruik van de betrokken slechtvalken is op rustige dan wel drukke dagen.
Het is de bedoeling om in de winterterritoria van de gezenderde slechtvalken ook tellingen van de potentiële prooidieren uit te voeren. Daarnaast willen we de verstoring door menselijke activiteiten in die winterterritoria in beeld brengen.
Het project is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Meester Prikkebeenfonds onderdeel van het Prins Bernhard Fonds. Gerrit Krottje is de drijvende kracht achter dit project.
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Insectenwerkgroep
De insectenwerkgroep wil via verschillende activiteiten kennis over insecten in Fryslân vergroten en mensen enthousiasmeren en stimuleren naar insecten te kijken.
De Insectenwerkgroep bestaat uit enthousiaste vrijwilligers die regelmatig met elkaar het veld in gaan. De werkgroep sluit regelmatig aan bij landelijke insectenprojecten van bijvoorbeeld EIS Nederland en wil ook nadrukkelijk samenwerking zoeken om het netwerk in Nederland en Fryslân te versterken en gezamenlijk de aandacht aan insecten te geven die ze verdienen.
Het insectenbestand is een belangrijke indicator voor ons leefmilieu. De FFF heeft mede daarom in 2019 op initiatief van de Insectenwerkgroep het Bijenpact getekend. Organisaties die het Bijenpact ondertekenen spreken hiermee activiteiten te ondernemen die bijdragen aan herstel van de insectenstand met in bijzonder de bijen.
De Insectenwerkgroep komt regelmatig bijeen en gaat er samen op uit. De komende jaren streven we er naar meer monitoringsgegevens te verzamelen van deze kwetsbare diergroep en zullen we gaan werken aan meer kennisoverdracht. Dit doen we door o.a. het organiseren van lezingen, cursussen en excursies.
Wil je ook mee doen aan een van onze activiteiten, stuur dan een mail.
Tijdens het voorjaar 2023 starten we met onderzoeken gericht op boktorren en de brakwaterkever. Ben jij een insectenliefhebber en wil je meer weten over een activiteiten en/of wil je deelnemen aan een of meerdere onderzoekdagen kijk dan in de agenda op deze website.
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Planteferbân
De plantenwerkgroep wil bijdragen aan de systematische kennis over de verspreiding en staat van wilde planten in Fryslân. Daarnaast wil de werkgroep de flora belangen vertegenwoordigen bij overheden door specifieke kennis en deskundigheid in te brengen in planvorming met consequenties voor flora.
De werkgroep verzamelt op systematische wijze gegevens. Dit gebeurt door inventarisatie op basis van kilometerhokken en met behulp van streeplijsten. Dit doen we in lokale plantenwerkgroepen en individueel opererende floristen.
We richten ons met name op vaatplanten en mossen, maar er is ook aandacht voor bijvoorbeeld korstmossen en roesten.
De plantenwerkgroep werkt nauw samen met FLORON en de landelijke soorten organisatie voor planten- en (korst)mossenonderzoek. De inventarisatiegegevens komen in de nationale databank Flora en Fauna (NDFF). Van deze databank maken onder andere overheden, beheerders en onderzoekers gebruik. Via deze verspreidingsatlas zijn de gegevens voor iedereen toegankelijk.
De werkgroep onderhoudt nauwe banden met het Herbarium Frisicum in Wolvega. Het herbarium omvat meer dan 150.000 herbarium en is daarmee de grootste privé collectie gedroogde planten van Europa. Het is daarmee een belangrijke bron van informatie over lastige soorten en geslachten voor onze leden.
Herbarium Frisicom – https://www.herbariumfrisicum.nl
FLORON –https://www.floron.nl
Waddenkust- en waddendijkproject
Lid worden
Steun de Friese natuur door lid te worden en deel te nemen aan de activiteiten van de FFF.
Doneren
U steunt de continuïteit van de vereniging door een financiële bijdrage.
Contact
info@fjildbiology.nl
IBANnr.: NL64 INGB 0003 9829 49
KvK nr.: 40000237
Copyright foto's: Fryske Feriening foar Fjildbiology
IBANnr.: NL64 INGB 0003 9829 49
KvK nr.: 40000237
Copyright foto's: Fryske Feriening foar Fjildbiology